فلنج کلاس ۱۵۰: راهنمای جامع خرید، کاربرد و مشخصات فنی (Class 150 Flange)
فلنج کلاس ۱۵۰ (Class 150 Flange) به عنوان یکی از پرکاربردترین و اقتصادی‌ترین اتصالات در صنعت لوله‌کشی، نقش حیاتی در ایجاد یکپارچگی و ایمنی سیستم‌ها ایفا می‌کند. این فلنج‌ها که برای تحمل فشارهای کاری پایین تا متوسط طراحی شده‌اند، به دلیل تطبیق‌پذیری، سهولت نصب و قیمت مناسب، در طیف گسترده‌ای از صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرند. شرکت پتروفیدار صنعت با سال‌ها تجربه، به عنوان مرجع تخصصی فلنج‌های صنعتی، انواع فلنج کلاس ۱۵۰ را با بالاترین استانداردهای کیفی و به صورت مستقیم به بازار عرضه می‌کند.
فلنج کلاس ۱۵۰ چیست؟ تعریف، رتبه‌بندی و استاندارد
“کلاس” یا “Class” در فلنج‌ها، به رتبه‌بندی فشار آن‌ها اشاره دارد که بر اساس استاندارد ASME B16.5 تعیین می‌شود. کلاس ۱۵۰ به معنای توانایی تحمل حداکثر فشار ۱۵۰ پوند بر اینچ مربع (PSI) در دمای مشخص و در شرایط استاندارد است. این رتبه‌بندی با افزایش دما، کاهش می‌یابد. به عبارت دیگر، هرچه دمای سیال یا محیط بالاتر رود، توانایی فلنج برای تحمل فشار کاهش پیدا می‌کند. این مشخصه، فلنج کلاس ۱۵۰ را برای کاربردهایی با فشار کمتر از ۱۰ بار و دماهای عملیاتی نرمال تا بالا (بسته به جنس) ایده‌آل می‌سازد.
انواع فلنج کلاس ۱۵۰: بررسی طراحی، مزایا و کاربرد هر نوع
فلنج‌های کلاس ۱۵۰ در اشکال و طراحی‌های متنوعی تولید می‌شوند که هر کدام برای شرایط عملیاتی خاصی مناسب هستند. آشنایی با این انواع، به انتخاب دقیق‌تر محصول کمک می‌کند.
فلنج گلودار کلاس ۱۵۰ (Welding Neck Flange)
| فشار کاری فلنج‌ها بر حسب psig برای فلنج‌های کربن استیل رایج ASME (A105 / A350 LF2 / A350 LF3 / A350 LF6) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| دما (فارنهایت) | ۱۵۰ | ۳۰۰ | ۴۰۰ | ۶۰۰ | ۹۰۰ | ۱۵۰۰ | ۲۵۰۰ |
| -20 تا 100 | ۲۸۵ | ۷۴۰ | ۹۸۵ | ۱۴۸۰ | ۲۲۲۰ | ۳۷۰۵ عدد | ۶۱۷۰ |
| ۲۰۰ | ۲۶۰ | ۶۸۰ | ۹۰۵ | ۱۳۶۰ | ۲۰۳۵ | ۳۳۹۵ عدد | ۵۶۵۵ عدد |
| ۳۰۰ | ۲۳۰ | ۶۵۵ | ۸۷۰ | ۱۳۱۰ | ۱۹۶۵ | ۳۲۷۰ عدد | ۵۴۵۰ |
| ۴۰۰ | ۲۰۰ | ۶۳۵ عدد | ۸۴۵ عدد | ۱۲۶۵ عدد | ۱۹۰۰ | ۳۱۷۰ | ۵۲۸۰ |
| ۵۰۰ | ۱۷۰ | ۶۰۵ | ۸۰۵ | ۱۲۰۵ | ۱۸۱۰ | 3015 | ۵۰۲۵ |
| ۶۰۰ | ۱۴۰ | ۵۷۰ | ۷۵۵ عدد | ۱۱۳۵ | ۱۷۰۵ | ۲۸۴۰ | ۴۷۳۰ عدد |
| ۶۵۰ | ۱۲۵ | ۵۵۰ | ۷۳۰ | ۱۱۰۰ | ۱۶۵۰ | ۲۷۴۵ عدد | ۴۵۷۵ عدد |
| ۷۰۰ | ۱۱۰ | ۵۳۰ | ۷۱۰ | ۱۰۶۰ | ۱۵۹۰ | ۲۶۵۵ عدد | ۴۴۲۵ عدد |
| ۷۵۰ | ۹۵ | ۵۰۵ | ۶۷۵ | ۱۰۱۵ عدد | ۱۵۲۰ | ۲۵۳۵ عدد | ۴۲۳۰ |
| ۸۰۰ | ۸۰ | ۴۱۰ | ۵۵۰ | ۸۲۵ عدد | ۱۲۳۵ | ۲۰۵۵ | ۳۴۳۰ عدد |
| ۸۵۰ | ۶۵ | ۳۲۰ | ۴۲۵ | ۶۴۰ | ۹۵۵ | ۱۵۹۵ | ۲۶۵۵ عدد |
| ۹۰۰ | ۵۰ | ۲۳۰ | ۳۰۵ | ۴۶۰ | ۶۹۰ | ۱۱۵۰ | ۱۹۱۵ |
| ۹۵۰ | ۳۵ | ۱۳۵ | ۱۸۵ | ۲۷۵ | ۴۱۰ | ۶۸۵ | ۱۱۴۵ عدد |
| ۱۰۰۰ | ۲۰ | ۸۵ | ۱۱۵ | ۱۷۰ | ۲۵۵ | ۴۳۰ | ۷۱۵ عدد |
بررسی جدول فشار کاری فلنج‌های کربن استیل ASME
همانطور که در جدول بالا مشاهده می‌شود، رتبه‌بندی فشار فلنج‌ها ثابت نیست و مستقیماً به دمای کاری وابسته است. هرچه دما افزایش یابد، فشار مجاز قابل تحمل توسط فلنج کاهش می‌یابد. این موضوع نشان می‌دهد که انتخاب فلنج باید بر اساس هر دو فاکتور فشار و دمای عملیاتی صورت گیرد.
نکات کلیدی از جدول بالا:
- فلنج کلاس ۱۵۰: این فلنج در دمای پایین (تا ۱۰۰ درجه فارنهایت) می‌تواند تا ۲۸۵ psi فشار را تحمل کند. با این حال، در دمای بالاتر، تحمل فشار آن به شدت کاهش می‌یابد؛ به عنوان مثال، در دمای ۵۰۰ درجه فارنهایت به ۱۷۰ psi و در دمای ۱۰۰۰ درجه فارنهایت به ۲۰ psi می‌رسد. این اطلاعات نشان می‌دهد که عدد “۱۵۰” یک رتبه اسمی است و حداکثر فشار در دمای پایین‌تر از ۱۵۰ psi است.
- رابطه دما و فشار اسمی: فلنج‌های کلاس بالاتر (۳۰۰، ۶۰۰ و…) نیز مانند کلاس ۱۵۰، توانایی تحمل فشار بسیار بیشتری را در دماهای پایین دارند. به عنوان مثال، یک فلنج کلاس ۳۰۰ تا دمای ۱۰۰ درجه فارنهایت، توانایی تحمل ۷۴۰ psi فشار را دارد که بسیار بیشتر از عدد اسمی آن است. بنابراین، عدد اسمی فلنج، تنها یک شناسه برای کلاس آن است و نه حداکثر فشار قابل تحمل در همه دماها.
این جدول به وضوح نشان می‌دهد که استفاده از فلنج مناسب در شرایط دمایی و فشاری صحیح، برای ایمنی و عملکرد پایدار سیستم‌ها حیاتی است.
طراحی: این فلنج دارای یک گردن مخروطی بلند است که به صورت لب‌به‌لب (Butt Weld) به لوله جوش داده می‌شود.
مزایا: توزیع یکنواخت تنش‌ها، مقاومت بالا در برابر ارتعاشات و بارهای دینامیکی و بازرسی آسان از طریق رادیوگرافی.
کاربرد: در خطوط حیاتی و حساس با فشارهای نوسانی، در صنایع نفت و گاز، پتروشیمی و نیروگاه‌ها که اتصالی قوی و بدون نشتی مورد نیاز است.
فلنج اسلیپ-آن کلاس ۱۵۰ (Slip-On Flange)
طراحی: یک فلنج ساده با سوراخ داخلی که لوله از آن عبور می‌کند و سپس از هر دو طرف (داخل و خارج) به لوله جوش داده می‌شود.
مزایا: نصب آسان، هزینه کمتر نسبت به فلنج گلودار و عدم نیاز به دقت بالا در برش لوله.
کاربرد: در خطوط لوله‌کشی با فشارهای کمتر، مانند سیستم‌های آب و فاضلاب، تهویه مطبوع و برخی خطوط فرآیندی عمومی.
فلنج کور کلاس ۱۵۰
طراحی: یک دیسک یا صفحه دایره‌ای شکل و بدون سوراخ مرکزی.
مزایا: مسدود کردن کامل جریان در انتهای یک خط لوله یا درپوش یک شیر و یا مخزن.
کاربرد: برای ایزوله‌سازی بخش‌هایی از سیستم، تعمیرات و یا پایان موقت خطوط لوله.
فلنج رزوه ای کلاس ۱۵۰
طراحی: این فلنج دارای رزوه داخلی است و بدون نیاز به جوشکاری، مستقیماً به لوله رزوه شده متصل می‌شود.
مزایا: نصب و جداسازی سریع و آسان، مناسب برای محیط‌هایی که جوشکاری خطرناک یا غیرمجاز است.
کاربرد: در خطوط آب، هوا و سایر سیالات غیر خطرناک، در لوله‌کشی با قطر کوچک و فشار پایین.
فلنج لپ جوینت کلاس ۱۵۰
طراحی: از دو بخش تشکیل شده: یک فلنج ساده که آزادانه روی یک بخش انتهایی (Stub End) چرخانده می‌شود.
مزایا: سهولت در تراز کردن سوراخ‌های پیچ، کاهش تنش خمشی و امکان استفاده مجدد از فلنج در صورت تعویض استاب اند.
کاربرد: در صنایع غذایی، دارویی و شیمیایی که نیاز به باز و بسته شدن مکرر و تمیزکاری خطوط وجود دارد.
جنس مواد و نوع سطح فلنج کلاس ۱۵۰
انتخاب جنس مناسب برای فلنج، مستقیماً بر عملکرد و طول عمر آن تأثیر می‌گذارد.
رایج‌ترین جنس مواد
فولاد کربنی (Carbon Steel): شامل گرید‌هایی مانند A105 و A350 LF2 که برای دماهای پایین طراحی شده است. این متریال به دلیل استحکام مکانیکی بالا و قیمت مناسب، پرکاربردترین جنس برای فلنج‌های کلاس ۱۵۰ است.
فولاد ضدزنگ (Stainless Steel): شامل گرید‌های SS304 و SS316. این جنس‌ها مقاومت فوق‌العاده‌ای در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی دارند و برای انتقال سیالات شیمیایی و محیط‌های مرطوب ایده‌آل هستند.
نوع سطح فلنج (Face Type)
سطح برجسته (Raised Face – RF): رایج‌ترین نوع سطح در فلنج‌های کلاس ۱۵۰ است که با یک سطح برجسته، فشار را در ناحیه گسکت متمرکز کرده و آب‌بندی بهتری فراهم می‌کند.
سطح صاف (Flat Face – FF): این سطح کاملاً صاف است و برای اتصال فلنج‌ها به تجهیزات دارای بدنه چدنی یا فلنج‌هایی که به سطح صاف نیاز دارند، استفاده می‌شود.
راهنمای انتخاب و خرید فلنج کلاس ۱۵۰
انتخاب صحیح یک فلنج، نیازمند در نظر گرفتن چندین فاکتور کلیدی است. برای جلوگیری از انتخاب اشتباه، به نکات زیر توجه کنید:
فشار و دمای سیستم: مطمئن شوید که رتبه‌بندی فشاری (کلاس ۱۵۰) با فشار و دمای عملیاتی سیستم شما مطابقت دارد.
نوع سیال: نوع سیال (خورنده، غیرخورنده، سمی) جنس فلنج را تعیین می‌کند.
استاندارد و گواهینامه: همواره فلنج‌هایی را انتخاب کنید که دارای گواهینامه‌های معتبر (مانند استاندارد ASME) باشند تا از کیفیت و ایمنی آن‌ها اطمینان حاصل کنید.
شرکت پتروفیدار صنعت، علاوه بر ارائه فلنج کلاس ۱۵۰ در انواع و جنس‌های مختلف، آماده ارائه مشاوره فنی تخصصی به شماست تا بهترین و مناسب‌ترین فلنج را برای پروژه خود انتخاب کنید.
قیمت فلنج کلاس ۱۵۰
قیمت فلنج کلاس ۱۵۰ تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد که عبارتند از:
ابعاد (سایز) فلنج
جنس مواد اولیه (فولاد کربنی، استیل و…)
نوع فلنج (گلودار، اسلیپ-آن و…)
نوسانات بازار ارز و مواد اولیه
برای استعلام قیمت روز فلنج کلاس ۱۵۰ و خرید با کیفیت تضمین شده، لطفاً با کارشناسان فروش ما در پترو فیدار صنعت تماس بگیرید. ما تضمین می‌کنیم که محصولات ما نه تنها با استانداردهای جهانی مطابقت دارند، بلکه با قیمت‌های رقابتی عرضه می‌شوند.
انتخاب صحیح ریتینگ فلنج: راهنمای کامل فشار و دما
تعاریف کلیدی
ریتینگ فشار-دما (Pressure-Temperature Rating): بالاترین فشار مجاز (غیر ضربه‌ای) برای یک فلنج یا قطعهٔ مرتبط در یک دمای مشخص؛ یعنی فلنج باید بتواند در آن دما و زیر آن فشار بدون شکست یا تغییر شکل خطرناک کار کند.
کلاس فلنج (Flange Class): طبقه‌ای است که براساس استانداردهایی مثل ASME B16.5 تعریف شده و فشار-دما را برای مواد مختلف و اندازه‌های فلنج ارائه می‌کند. هر کلاس، فهرستی از فشارهای مجاز در دماهای مختلف دارد.
چرا دما مهم است؟
مقاومت مواد (مثل فولاد کربنی، فولاد آلیاژی، فولاد ضدزنگ و غیره) تحت تأثیر دما تغییر می‌کند: هر چه دما بالا رود، توان تحمل فشار کاهش می‌یابد. استاندارد ASME B31.3 و جداول مرتبط آن، مقادیر تنش مجاز مواد را در دماهای متفاوت تعیین کرده‌اند تا بر اساس آن بتوان ضخامت مورد نیاز لوله، فلنج و اتصالات را محاسبه کرد.
کلاس‌های معمول فلنج
استاندارد ASME/ANSI کلاس‌هایی برای فلنج تعریف می‌کند که رایج‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
Class 150
Class 300
Class 400
Class 600
Class 900
Class 1500
Class 2500
کلاس بالاتر = تحمل فشار و دمای بیشتر + ابعاد و وزن بیشتر فلنج.
جدول مثالی فشار-دما برای فولاد کربنی (ASTM A105 و مشابه‌ها)
در منبع، جدولی وجود دارد که فشار مجاز برای دماهای مختلف را برای کلاس‌های متفاوت فلنج (150 تا 2500) نشان می‌دهد. نمونه‌ای از آن:
| دما (°F) | Class 150 | Class 300 | Class 400 | Class 600 | Class 900 | Class 1500 | Class 2500 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| −20 تا 100 | 285 | 740 | 985 | 1,480 | 2,220 | 3,705 | 6,170 |
| 200 | 260 | 680 | 905 | 1,360 | 2,035 | 3,395 | 5,655 |
| 300 | 230 | 655 | 870 | 1,310 | 1,965 | 3,270 | 5,450 |
| 400 | 200 | 635 | 845 | 1,265 | 1,900 | 3,170 | 5,280 |
| 500 | 170 | 605 | 805 | 1,205 | 1,810 | 3,015 | 5,025 |
| 600 | 140 | 570 | 755 | 1,135 | 1,705 | 2,840 | 4,730 |
| … | … | … | … | … | … | … | … |
این جدول نشان می‌دهد که برای یک فلنج فولادی کربنی در کلاس 600، در دمای 500°F فشار مجاز تقریباً 1,205 PSIG است.
چگونه کلاس مناسب را انتخاب کنیم؟ (مراحل عملی)
مشخص کن دمای کاری (Operating Temperature).
باید کمترین و بیشترین دمایی که قطعه در آن کار خواهد کرد مشخص باشد.مشخص کن فشار کاری (Operating Pressure).
این فشار باید شامل شرایط انتقال، شروع به کار، و وضعیت‌های اضطراری باشد.انتخاب مادهٔ فلنج.
مثلا ASTM A105، فولاد کربنی، فولاد آلیاژی، فولاد ضدزنگ و غیره.ارجاع به جداول استاندارد فلنج برای آن ماده و کلاس‌ها.
نگاه کن به جدول فشار-دما برای مادهٔ انتخابی در کلاس‌های مختلف (مثلاً کلاس 150 تا 2500) و ببین در دمای کاری، کدام کلاس فشار مورد نیاز تو را پوشش می‌دهد.انتخاب کلاس فلنجی که فشار کاری را در دمای مورد نظر تأمین می‌کند، با حفظ ضریب ایمنی مناسب.
مثال کاربردی
فرض کنیم:
ماده: ASTM A105 (فولاد کربنی)
دمای کاری: 500°F
فشار کاری: 1,200 PSIG
به جدول مراجعه می‌کنیم:
در کلاس 600 برای ASTM A105، فشار مجاز در 500°F تقریباً 1,205 PSIG است. این مقدار تقریباً برابر یا کمی بیشتر از فشار کاری ماست.
بنابراین کلاس 600 انتخاب مناسبی است، چون مطمئنیم که فلنج در دمای 500°F تحمل فشار 1,200 PSIG را دارد.
